انواع نقشه های معماری ساختمان

پلان، مقطع و نما انواع نقشه های معماری ساختمان هستند که توسط معماران برای نمایش فنی و گرافیکی طراحی یک ساختمان استفاده می شوند.

این نقشه ها شامل اطلاعات فنی مهمی هستند که برای ساخت یک ساختمان مورد نیاز هست.

نقشه های فنی معماری شامل سه دسته بندی مهم است:

پلان

برش یا مقطع یا سکشن

نما

ترسیم پلان، روی یک صفحه افقی انجام می گیرد که نمایی از بالا یا در مواردی از پایین را نشان می دهد.

نقشه نما بر روی یک صفحه عمودی ترسیم می شود که یک نمایش عمودی را نشان می دهد.

نقشه مقطع یا برش نیز یک نمایش عمودی است، اما فضایی از ساختمان را برش می‌دهد تا آنچه در داخل است را نشان دهد.

من سمانه اکبرپور هستم، یک معمار فعال در تهران و عضو شرکت آمود ابنیه. در این پست قصد دارم انواع نقشه های معماری ساختمان و برخی از مفاهیم اولیه طراحی معماری را بررسی کنم.

ما سالها در شرکت آمود ابنیه تجربه “طراحی انواع پروژه های مسکونی و اداری و تجاری” و با انواع خاص طراحی را داریم.

تعریف پلان

پلان ها نقشه های خاصی هستند که معماران برای نشان دادن تقسیمات فضاهای یک ساختمان یا بخشی از یک ساختمان از آنها استفاده می کنند. پلان یک صفحه افقی است که از یک ارتفاع مشخص عبور داده شده و از بالا به پایین نگاه می کند. این کار مثل این است که یک فضا را به صورت افقی بریده اید و به پایین نگاه می کنید.

نقشه های فنی فاقد هرگونه پرسپکتیو هستند. یعنی تغییر ابعاد با تغییر فاصله در آن رخ نمی دهد.

پلان همان اصطلاح عمومی نقشه هست که در ذهن عموم مردم نقش بسته است.

پس افراد غیر متخصص با پلان های یک پروژه بیشترین ارتباط را می گیرند.

انواع نقشه های معماری ساختمان برای پلان وجود دارد:

پلان طبقات

لی آوت یا بزرگنمایی برخی فضاها

نقشه جزئیات

سایت پلان

پلان پشت بام

طرح سقف بصورت پلان معکوس برای ترسیم سقف کاذب

و …

نقشه پلان نمایی از بالا را نشان می دهد. این نقشه اغلب برای نشان دادن چیدمان یک ساختمان، نشان دادن محل اتاق ها و پنجره ها، دیوارها، درها، پله ها و غیره استفاده می شود. اگرچه پلان ها را می توان از بالا ترسیم کرد، اما اغلب از طریق تقاطع ساختمان با یک صفحه افقی ترسیم می شوند. پلان از دو سوم ارتفاع طبقه آن را برش می دهد و معمولا به سمت پایین طبقه را نشان می دهد. این بدان معنی است که شما یک هواپیمای خیالی دارید که در ارتفاع ذکر شده از سطح کف طبقه از داخل ساختمان عبور می کند. بنابراین، هر چیزی که هواپیما از روی آن رد می شود را می بینید!

لی آوت ها

یکی دیگر از مستندات رایج معماری، استفاده از لی آوت ها است. لی آوت ناحیه ای در داخل صفحه است که در مقیاس بزرگتر ترسیم شده است. به عنوان مثال، اگر من یک پلان خانه با مقیاس 100/1  داشته باشم، می‌توانم از آشپزخانه و حمام‌ها تصویری داشته باشم و آن را مثلا در مقیاس 25/1 ترسیم کنم.

جزئیات طرح

دیتیل در نقشه های معماری، نقشه های در مقیاس بزرگ هستند که به طور معمول نشان می دهند که چگونه چیزی ساخته شده است. این نقشه ها همه مواد و اتصالات برای ساخت و ساز را مشخص می کند. جزئیات معمولاً 10/1 یا 5/1 یا حتی 1/1 هستند. جزئیات پلان در یک نمای پلان در مقیاس بزرگ ترسیم می شود تا ساخت و ساز را نشان دهد.

طرح سایت

پلان سایت (سایت پلان) چیزی بیش از ساختمان را نشان می دهد، از جمله کل سایتی که ساختمان در آن قرار دارد. این می تواند خطوط ملک، محل ساختمان، تاسیسات شهری، جاده ها، محوطه سازی و غیره را نشان دهد. به طور معمول، یک سایت پلان از بالای ساختمان ترسیم می شود، گویی پلان سقف ساختمان را در داخل سایت پلان نشان می دهد. گاهی اوقات می توان پلان سایت را به عنوان یک پلان طبقه اول ترسیم کرد که از طبقه اول می گذرد. این کار برای نشان دادن رابطه از بیرون ساختمان با ورودی داخلی انجام می شود.

پلان سقف

پلان بام به پلان ساختمان یا خانه ای گفته می شود که از داخل ساختمان عبور نمی کند بلکه از بالا ترسیم می شود. این نقشه همه چیز را در بالای ساختمان نشان می دهد، از جمله طراحی بام (مثلا روف گاردن)، دیوارهای پله ها، جان پناه ها و احتمالا تجهیزات سقف.

طرح سقف کاذب یا پلان معکوس

نقشه سقف بازتابی صفحه ای از سقف در یک فضا است. این تصویر به‌گونه‌ای کشیده می‌شود که انگار آینه‌ای روی زمین وجود دارد که سقف را منعکس می‌کند. این نقشه معماری نورپردازی، قاب بندی، طرح سقف، هندسه و غیره را نشان می دهد. زمانی که در ترم اول دانشکده معماری بودم، درک پلان معکوس برای من سخت‌ترین نقشه بود، اما زمانی که به آن دست پیدا کنید، بسیار منطقی می‌شود.

تعریف ترسیم نما

نقشه های نما نوع خاصی از طراحی است که توسط معماران برای نشان دادن یک ساختمان یا بخشی از یک ساختمان استفاده می شود. یک نما از یک صفحه عمودی ترسیم می شود که مستقیماً به نمای ساختمان یا سطح داخلی (مثلا نمای دیوارها) نگاه می کند. این مثل این است که شما مستقیماً در مقابل یک ساختمان هستید و مستقیماً به آن نگاه می کنید. نماها یک طراحی فنی معماری یا مهندسی برای نمایش گرافیکی معماری است. این بدان معنی است که آنها در پرسپکتیو ترسیم نمی شوند. نقشه های نما پیش بینی های فنی ساختمان ها در بیرونی ترین جداره را به نمایش می گذارند.

انواع مختلفی از نقشه های نما وجود دارد:

نمای بیرونی ساختمان

نمای فضاهای داخلی

لی آوت فضا ها در نما

نمایش جزئیات در نما

نقشه های مقطع یا برش یا سکشن

نقشه های برش نوع خاصی از طراحی است که توسط معماران برای نشان دادن اجزای یک ساختمان یا بخشی از یک ساختمان در ارتفاع استفاده می شود. محل تقاطع یک صفحه عمودی مشخص با ساختمان ترسیم می گردد. این مانند این است که یک فضا را به صورت عمودی برش دهید و مستقیماً در مقابل آن بایستید و مستقیماً به آن نگاه کنید.

انواع مختلفی از نقشه های برش وجود دارد:

برش کلی

مقطع در لی آوت

مقطع در دیتیل ها

برش سایت پلان برای بررسی شیب ها و بقیه جزئیات مثلا در طراحی ویلا

برش از پلان معکوس برای ترسیم سقف کاذب و موارد مورد نیاز

شما به عنوان یک معمار برش را هم طراحی و سپس ترسیم می کنید.

تکنسین ها و نقشه کش ها وظیفه ترسیم مقاطع را دارند. ولی من به عنوان معمار همیشه بر روی مقاطع هم طراحی انجام می دهم و مانند پلان بر روی طراحی آن ها هم کار می کنم.

گروه آموزش شرکت آمود ابنیه کلاس آنلاین هم برگزار می کنه.

مستر کلاس طراحی معماری

احتمالا مطالب زیر هم مورد پسند شما هست:

نحوه ستون گذاری در طراحی معماری

هزینه نقشه کشی ساختمان

آموزش آنلاین معماری

پکیج آموزش طراحی معماری ویژه ورود به بازار کار معماری